Grypa to choroba, która niewyleczona może wywołać groźne powikłania. Zapalenie oskrzeli lub płuc, zapalenie zatok, zapalenie opon mózgowych to niektóre z możliwych powikłań, jakie mogą wystąpić po przebytej grypie. Poznaj objawy powikłań, jeżeli rozpoznasz je u siebie, natychmiast dzwoń po lekarza.
Grypa – sposoby zakażania
Grypa – sposoby zakażania
Wirus grypy od zarania ludzkości powracał cyklicznie. Łatwość jego przenoszenia i nieustanne mutacje sprawiły, że pomimo wzrostu higieny i stosowania szczepionek, nadal co roku w okresie jesieni i wczesnej wiosny, na półkuli północnej wybuchają lokalne sezonowe epidemie. Co kilkadziesiąt lat zagrożenie jednak wzrasta; pojawiają się globalne pandemie, do których należała m.in. świńska grypa A/H1N1v. Ponieważ szczep był nowy, nie wystąpiła naturalna odporność organizmu na wirusa, w związku z tym grypa pandemiczna rozprzestrzenia się wielokrotnie szybciej od sezonowej. Sam wirus grypy dzieli się na trzy typy, A, B i C, z czego człowiek zaraża się głównie odmianami A i B, C natomiast wywołuje jedynie niegroźne infekcje. Najczęściej występujący typ A w zależności od występowania konkretnych białek na powierzchni wirusa, dzieli się na podtypy neuraminidazy (N) i hemaglutyniny (H). W oparciu o nie powstają najpowszechniejsze mutacje H3N2, H1N1 oraz H1N2, na które można się zawczasu zaszczepić.
Rodzaj wirusa grypy B nie jest tak groźny jak A, ponieważ składa się tylko z jednej nici RNA, a przez to ma tylko po dwa podtypy HA i NA, w związku z czym nie jest tak podatny na mutacje. Do zakażenia grypą dochodzi poprzez kontakt z chorym, lub osobą, u której grypa przechodzi bezobjawowo. Sam wirus roznosi się drogą kropelkową lub poprzez kontakt ze skórą i przedmiotami, które swoim dotykiem lub kichaniem „zaraziła” osoba przenosząca wirusa. W ten sposób, poprzez dotyk ust, oczu bądź jedzenia – wprowadzamy grypę do układu oddechowego, dlatego tak ważne jest mycie rąk, szczególnie po opuszczeniu miejsc publicznych. Grypą można się również zarazić poprzez kontakt z zarażonymi zwierzętami oraz spożywanie niedogotowanego mięsa bądź surowych jaj ptaków, przenoszących wirusa ptasiej grypy. Okres inkubacji wirusa wynosi od jednego dnia do tygodnia, choć najczęściej występuje po dwóch-trzech dniach od zakażenia. Chory człowiek zakaża dzień przed wystąpieniem objawów do nawet 10 dni po ich ujawnieniu.
Grypa – sposoby zakażania
Wirus grypy od zarania ludzkości powracał cyklicznie. Łatwość jego przenoszenia i nieustanne mutacje sprawiły, że pomimo wzrostu higieny i stosowania szczepionek, nadal co roku w okresie jesieni i wczesnej wiosny, na półkuli północnej wybuchają lokalne sezonowe epidemie. Co kilkadziesiąt lat zagrożenie jednak wzrasta; pojawiają się globalne pandemie, do których należała m.in. świńska grypa A/H1N1v. Ponieważ szczep był nowy, nie wystąpiła naturalna odporność organizmu na wirusa, w związku z tym grypa pandemiczna rozprzestrzenia się wielokrotnie szybciej od sezonowej. Sam wirus roznosi się drogą kropelkową lub poprzez kontakt ze skórą i przedmiotami, które swoim dotykiem lub kichaniem „zaraziła” osoba przenosząca wirusa. W ten sposób, poprzez dotyk ust, oczu bądź jedzenia – wprowadzamy grypę do układu oddechowego, dlatego tak ważne jest mycie rąk, szczególnie po opuszczeniu miejsc publicznych. Grypą można się również zarazić poprzez kontakt z zarażonymi zwierzętami oraz spożywanie niedogotowanego mięsa bądź surowych jaj ptaków, przenoszących wirusa ptasiej grypy. Okres inkubacji wirusa wynosi od jednego dnia do tygodnia, choć najczęściej występuje po dwóch-trzech dniach od zakażenia. Chory człowiek zakaża dzień przed wystąpieniem objawów do nawet 10 dni po ich ujawnieniu.
Grypa, co ją wywołuje i jakie są jej typy?
Grypę wywołują wirusy typu A, B i C. Najgroźniejsze są wirusy A. Typ B powoduje grypę o łagodniejszym przebiegu. Typ C jest przyczyną niegroźnej choroby, podobnej do przeziębienia, występuje najrzadziej. Po zakażeniu wirusy umiejscawiają się w nabłonku wyścielającym drogi oddechowe (nos, gardło, tchawicę oraz oskrzela) i tam intensywnie się rozmnażają. Proces ten trwa 4 – 6 godzin. W tym czasie uszkadzają (u dzieci niemal całkowicie niszczą) komórki nabłonka, torując drogę drobnoustrojom (najczęściej pneumokokom, Haemophilus influenzae – Hib, a także gronkowcowi złocistemu). A to prowadzi do wtórnych zakażeń bakteryjnych. Wirus grypy może też dostać się z krwią do płuc i wywołać zapalenie, które prowadzi do zmian martwiczych i krwotoków. Czasem atakuje układ nerwowy, powodując zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych lub mózgu
Powikłania grypy – kiedy mogą wystąpić
Okres wylęgania choroby trwa od 2 do 3 dni. Leczenie grypy bez powikłań trwa ok. 7 dni, ale osłabienie możesz odczuwać nawet przez kilka tygodni. Jeśli mimo leczenia objawy grypy utrzymują się, nasilają lub występują dodatkowe dolegliwości, skonsultuj się z lekarzem. Być może doszło do komplikacji, które najczęściej dają o sobie znać w 1. i 2. tygodniu choroby. Na powikłania najbardziej narażone są dzieci, seniorzy, przewlekle chorzy, osoby z osłabioną odpornością.
Powikłania grypy
Powikłania pogrypowe występują średnio u około 6% chorych. Najbardziej narażeni na wystąpienie powikłań po grypie są ludzie starsi, powyżej 65. roku życia, a także dzieci poniżej 2. roku życia. Najrzadziej występują w grupie pacjentów od 18. do 35. roku życia. Powikłania grypy pojawiają się z reguły po dwóch-trzech tygodniach od zachorowania. Występują przede wszystkim u osób, u których nastąpił spadek odporności po chorobie, u osób, cierpiących na przewlekłe choroby układu krążenia i dróg oddechowych, u osób chorych na cukrzycę, u osób po transplantacjach narządów, u osób leczonych chemioterapią bądź radioterapią, a także u osób zakażonych wirusem HIV. Powikłania po grypie mogą być spowodowane przez sam wirus, chociaż najczęstszą ich przyczyną są nadkażenia bakteryjne lub grzybicze. Najpowszechniejszymi patogenami, które nadkażają infekcję wirusową grypy są paciorkowce i gronkowce. Szczególnie niebezpieczne jest zakażenie gronkowcem złocistym. Jednoczesne działanie dwóch drobnoustrojów w organizmie może doprowadzić do wstrząsu toksycznego i zgonu, szczególnie u osób w podeszłym wieku i niemowląt.
Najczęstsze powikłania grypy, to:
•zapalenie płuc i oskrzeli;
•zapalenie ucha środkowego;
•zapalenie zatok przynosowych;
•zapalenie mięśnia sercowego i osierdzia (niebezpieczne u osób w podeszłym wieku);
•zapalenie mięśni (najczęściej występuje u dzieci);
•zapalenie mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych;
•zapalenie nerwów obwodowych;
•zapalenie wielonerwowe;
•zapalenie rdzenia kręgowego;
•zespół wstrząsu toksycznego;
•zespół Guillaina-Barrégo (choroba neurologiczna, objawiająca się uszkodzeniem nerwów);
•zespół Rey’a (choroba wieku dziecięcego, objawiająca się m.in. obrzękiem mózgu i stłuszczeniem wątroby).
Kobiety ciężarne są poważnie zagrożone zachorowaniem na grypę i jej powikłaniami, ze względu na niższą wydolność oddechową, związaną z przyspieszeniem pracy serca i większym zużyciem tlenu. Grypa stosunkowo rzadko dopada niemowlęta i dzieci poniżej 2. roku życia. Należy jednak zwrócić uwagę na odmienny przebieg choroby w tej grupie wiekowej. Infekcja grypowa u niemowląt i małych dzieci może wywołać śródmiąższową postać zapalenia płuc bez objawów osłuchowych, z dusznością. Oprócz tego wystąpić może gorączka, drgawki i zmiany zapalne w oskrzelikach płucnych. Należy pamiętać, że szybkie postawienie diagnozy przez lekarza i właściwe leczenie grypy może zapobiec wystąpieniu powikłań. Nie wolno zatem mylić przeziębienia z grypą, a żeby tego uniknąć, lepiej skonsultować się ze specjalistą niż leczyć się na własną rękę.
