Dieta przy biegunce powinna być lekkostrawna i bogata w rozpuszczalne frakcje błonnika pokarmowego, który wiąże wodę w jelicie grubym i zagęszcza treść pokarmową. Ważnym elementem diety przy biegunce jest także odpowiednia podaż wody i soków, które uzupełnią niedobór płynów i wyrównają poziom elektrolitów w organizmie. Sprawdź, jak powinna być skomponowana dieta przy biegunce i co jeść, gdy masz biegunkę.
Przyczyny biegunki
Najczęstszą przyczyną biegunek są zakażenia bakteryjne, wirusowe lub toksyny wytwarzane przez bakterie. Biegunka może być również skutkiem przyjmowania niektórych leków, zatrucia metalami ciężkimi, zatrucia pokarmowego, stresu. Pojawia się ona także w przebiegu niektórych chorób, np. w nieswoistych zapalnych chorobach jelit, nadczynności tarczycy, chorobie trzewnej, nietolerancji laktozy, alergii pokarmowej czy niewydolności zewnątrzwydzielniczej trzustki.
Podział biegunek
Biegunki, w zależności od czasu trwania, można podzielić na:
1. ostre (trwają do 10 dni, a ich przyczyną są najczęściej zakażenia wirusowe lub bakteryjne);
2. przewlekłe (trwają ponad 10 dni).
Biegunka a wizyta u lekarza
Utrzymująca się biegunka powoduje utratę wody oraz elektrolitów (sód, potas, chlor, wodorowęglany), co w efekcie powoduje odwodnienie. Dlatego w przypadku, gdy biegunka trwa dłużej niż 2 doby, jest bardzo nasilona, lub gdy w stolcu pojawi się krew, konieczna jest wizyta u lekarza. Konsultacji lekarskiej wymaga także stosowanie leków przeciwbiegunkowych (nawet tych dostępnych w aptece bez recepty) i płynów nawadniających, które w przypadku biegunki są naprawdę bardzo, ale to bardzo ważne, ponieważ jeżeli zmagamy się z biegunką, to kluczowe jest regularne nawadnianie, żeby nie doszło do odwodnienia organizmu.
Co jeść przy biegunce
Gdy pojawia się biegunka, należy przejść na dietę lekkostrawną. Unikajmy potraw smażonych, ostro przyprawionych. Warto także ograniczyć picie dużych ilości kawy, mocnej herbaty czy alkoholu. Posiłki powinny być jedzone regularnie, najlepiej 4-5 razy dziennie. Pamiętajmy też o niezbyt dużych porcjach – przejadanie się może spotęgować dolegliwości. Dieta przy biegunkach powinna zawierać pszenne pieczywo lub graham, sucharki, ryż oraz drobnoziarniste kasze, takie jak kuskus, manna, perłowa. W menu powinno znaleźć się dużo warzyw, najlepiej gotowanych: ziemniaki, marchewka, pietruszka, seler. Z surowych warto jeść sałatę i cykorię, z dodatkiem naturalnego jogurtu lub kefiru. Ważne jest także to, co pijemy. Wskazane jest spożywanie dużej ilości płynów, najlepiej wody mineralnej, ale można także pić kakao na wodzie czy herbatki ziołowe. Świetnym lekiem na biegunkę jest napar z suszonych jagód – przynosi szybką ulgę, nawadnia i zmniejsza ból brzucha. Nie są wskazane natomiast produkty spożywcze o słodkim smaku (np. miód, czekolada), napoje gazowane oraz niektóre soki: winogronowy, jabłkowy, gruszkowy. Unikać należy dżemów, galaretek, a także produktów zawierających sztuczne słodziki. Przy biegunce nie należy jeść świeżych i suszonych owoców – śliwek, moreli, brzoskwini, gruszek i wiśni. Z warzyw natomiast nie wolno spożywać kapustowatych i strączkowych – mogą zaostrzyć objawy biegunki.
Dieta przy biegunce – produkty zalecane
Niżej wymienione produkty są bogate w rozpuszczalne frakcje błonnika pokarmowego, który wiąże wodę w jelicie grubym i zagęszcza treść pokarmową.
1. owoce: jagody, czarna porzeczka, aronia; morele, banany (są bogate w potas, pierwiastek tracony podczas odwodnienia organizmu).
2. warzywa: marchew, dynia, ziemniaki, podobnie jak owoce, w postaci gotowanej lub pieczonej,
3. zboża z rodziny wiechlinowatych, tj. ryż, kleik ryżowy, kasza jęczmienna;
sucharki lub stary chleb;
Płyny
1.woda wysoko zmineralizowana;
2. mocna herbata;
3. napary z ziół: pierwiosnek lekarski, rumianek, korzeń lukrecji, koniczyna polna, piołun;
4.napary z liści jeżyny i liści poziomki;
Nawadnianie przy biegunce
Długotrwała biegunka może doprowadzić do znacznego odwodnienia organizmu, bowiem wraz ze stolcem zostaje usunięta z organizmu duża ilość wody i soli mineralnych. Zaleca się przyjmowanie co najmniej 1,5 litra płynów dziennie – najlepiej pić jak najwięcej. Może to być wysoko zmineralizowana woda mineralna, ale także lekkie, ziołowe napary (np. herbata z mięty). W aptece warto kupić specjalne preparaty zawierające elektrolity.
Objawy odwodnienia organizmu
Objawy odwodnienia organizmu mogą być różne, w zależności od ilości ubytku wody z ciała. Na początku pojawia się silne pragnienie oraz utrata masy ciała. Przy ubytku wody na poziomie 2-4 proc. masy ciała pojawiają się:
•suchość w ustach,
•bóle głowy i zawroty głowy,
•zmniejszona ilość oddawanego moczu, a nawet bezmocz,
•osłabienie,
•zaburzenia widzenia,
•omdlenie,
•nudności i wymioty,
•tachykardia,
•mocz o ciemnym zabarwieniu,
•zmniejszenie pocenia się oraz słabe wydzielanie śliny, suchy język,
•skurcze i bóle mięśni,
•suche i popękane usta,
•utrata elastyczności skóry i inne.
Gdy utrata wody jest bardzo duża, pojawiają się nawet drgawki, delirium, parestezje oraz utrata przytomności.
