Niewydolność nerek

Niewydolność nerek to choroba bardzo niebezpieczna dla życia i zdrowia każdego człowieka. Jeśli ostatnio rzadziej oddajesz mocz, pojawiły się obrzęki nóg, rąk i całego ciała warto sprawdzić czy nerki radzą sobie ze swoją podstawową funkcją – oczyszczaniem organizmu. Jakie są przyczyny i objawy niewydolności nerek? Jak przebiega leczenie?

Niewydolność nerek – rodzaje

Wyróżniamy dwa rodzaje niewydolności nerek:
1. Ostra niewydolność nerek – do zaburzenia pracy nerek dochodzi nagle, w krótkim czasie narastają objawy niewydolności. Za ostrą niewydolność nerek odpowiada niedostateczne ukrwienie nerki, choroby kłębuszków i miąższu nerki oraz zaburzenia odpływu moczu. Ostra niewydolność nerek (ONN) jest potencjalnie odwracalnym stanem nagłego pogorszenia czynności wydalniczej nerek. Patomechanizm ostrej niewydolności nerek związany jest ze spadkiem filtracji w nefronach. Zespół objawów ostrej niewydolności nerek podzielić można na fazy: wstępną (zadziałanie czynnika uszkadzającego), skąpomoczu lub bezmoczu (oligurii lub anurii), wielomoczu (poliurii) oraz reparacji.

Niewydolność nerek2. Przewlekła niewydolność nerek – rozwija się przez dłuższy czas pod wpływem chorób nerek i przewlekłych chorób całego organizmu. Objawy kliniczne niewydolności nerek narastają powoli. Niewydolność nerek początkowo może nie dawać żadnych objawów. Z kolei przewlekła niewydolność nerek to stan nieodwracalnego uszkodzenia kłębuszków nerkowych, który wymaga leczenia nerkozastępczego dla utrzymania chorego przy życiu. Przyczynami wystąpienia tego typu niewydolności nerek mogą być choroby kłębuszków nerkowych (pierwotne i wtórne), nefropatia cukrzycowa, choroby naczyń, choroby cewkowo-śródmiąższowe oraz choroby z towarzyszącymi torbielami nerek. Patomechanizm przewlekłej niewydolności nerek wiąże się ze stopniową redukcją liczby czynnych nefronów. W konsekwencji mniejsza liczba czynnych nefronów prowadzi do zaburzeń, takich jak zaburzenia gospodarki jonowej (wapniowo-fosforanowej, wodorowęglanowej i potasowej), zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej, hiperparathormonemii oraz upośledzenia funkcji wydalniczych i wewnątrzwydzielniczych.

Niewydolność nerek – objawy

Wiele chorób nerek łatwo na początku pomylić z dolegliwościami spowodowanymi przez zwyrodnienie kręgosłupa w odcinku lędźwiowym lub tzw. bólami korzonków. Przy ostrej niewydolności nerek możliwe są: wymioty, biegunka, krwotoki z przewodu pokarmowego. Gdy choroba się rozwinie, coraz rzadziej oddajemy mocz, pojawiają się obrzęki nóg, rąk, niekiedy całego ciała. Wskutek zatrzymywania wody w organizmie dość szybko zwiększa się masa ciała. Stanom ostrym towarzyszą także zaburzenia oddychania, wywołane przez obrzęk płuc. Mięśnie nóg i rąk często wyraźnie drżą, a przewód pokarmowy dręczony jest przez mdłości i wymioty. Przy przewlekłej niewydolności nerek pierwszym objawem może być chwiejne ciśnienie tętnicze oraz tzw. zagęszczenie moczu. Z upływem czasu pojawia się wzmożone pragnienie i częste oddawanie moczu. Zwykle rozwija się też nadciśnienie tętnicze. Im bardziej utrwalona choroba, tym więcej objawów. Często pojawia się świąd skóry, obrzęki kończyn, bolesne skurcze i tzw. zespół niespokojnych nóg. Układ krążenia także szwankuje. Pojawia się zadyszka po wysiłku, bóle głowy, zaburzenia widzenia spowodowane nadciśnieniem tętniczym. Nocą chorzy cierpią na napady duszności, a pojawiający się dość często ból za mostkiem może sugerować zawał serca. Stałymi objawami są czkawka i wymioty. Przy ostrym kłębuszkowym zapaleniu nerek pojawia się ból w okolicy lędźwi, ciemnoczerwone zabarwienie moczu, obrzęki pod oczami i podwyższone ciśnienie tętnicze.

Niewydolność nerek – przyczyny

Ostra niewydolność nerek spowodowana jest najczęściej przez:

biegunkę lub wymioty

niedrożność dróg moczowych, wywołana przez kamicę nerkową lub nowotwór

1. ostre śródmiąższowe lub kłębuszkowe zapalenie nerek

2. krwotok

3. zatrucie toksynami

4. hemolizę

5. wstrząs urazowy

6. wstrząs septyczny

Przewlekła niewydolność nerek spowodowana jest najczęściej przez:

1. choroby kłębuszków nerkowych (pierwotne i wtórne)

2. cukrzycę

3. choroby naczyń (zwężenie, nephrosclerosis)

4. choroby cewkowo-śródmiąższowe

5. choroby z towarzyszącymi torbielami nerek (np. wielotorbielowatość nerek)

6. powiększona prostata

7. niewłaściwą dietę – np. spożywanie czerwonego mięsa

Niewydolność nerek – badania

W pierwszej kolejności należy określić, czy pacjent cierpi na ostrą, czy przewlekłą niewydolność nerek. Następnie należy ustalić przyczyny niewydolności nerek, biorąc pod uwagę możliwość wywołania takiego stanu pacjenta stosowaniem leków nefrotoksycznych. Na podstawie badań określa się stopień niewydolności oraz ocenia inne biochemiczne i hematologiczne markery (np. ciśnienie krwi czy równowagę płynową ustroju). Z wywiadu zaś należy uzyskać informacje na temat towarzyszących niewydolności nerek symptomów oraz współistniejących chorób układu sercowo-naczyniowego czy też przewodu pokarmowego, które mogą mieć wpływ na leczenie niewydolności nerek.

Niewydolność nerek – leczenie

Niewydolność nerek leczy się farmakologicznie, ale ważną rolę w terapii odgrywa również sposób odżywiania. Przy tej chorobie ogólną zasadą diety jest ograniczenie białka. Nie trzeba jednak całkowicie wykluczać z jadłospisu pokarmów białkowych, ale spożywać produkty, które zawierają wyłącznie białko pełnowartościowe, np. jajka i mleko. Większość dostarczanej z pożywieniem energii musi pochodzić z tłuszczów roślinnych i węglowodanów, których głównym źródłem są warzywa i owoce. Lepiej wyeliminować tłuszcze zwierzęce.

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Please enter your name here